ကမာၻ ယူေရနီယံ အရွဳပ္ေတာ္ပံု ( ရန္မ်ိဳး ) TRUE STORY

ဂ်ပန္ေတြ ပုလဲဆိပ္ကမ္းကုိ ဝင္မတိုက္မီ ႏွစ္အနည္းငယ္
အခ်ိန္က အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု ယူထျပည္နယ္ ေတာင္ပိုင္း ဘုရားေက်ာင္း ေတာင္တန္း
တဝိုက္မွာ ဂ်ပန္ကုမၼဏီ တခု သတၱဳ ရွာေဖြေရး လုပ္ခဲ့ၾကေၾကာင္းကို ေမွးမိွန္ေနတဲ့
ဂ်ပန္စာမ်ား ေရးထားေသာ သစ္သားအပိုင္း အစ တခ်ိဳ႕က သက္ေသခံလွ်က္ ရွိေနေပသည္။
အကယ္လို႔မ်ား အဲဒီ ေတာင္တန္းေအာက္မွာ ဘာေတြ ရွိတယ္ဆိုတာ ဂ်ပန္ေတြ သိသြားခဲ့ရင္
စစ္ပြဲအေျဖက တမ်ိဳးတဖံုမ်ား ေျပာင္းလဲ သြားေလမလား မသိေတာ႔ေခ်။
ယူေရနီယံကို ၁၇၈၉ ခုႏွစ္အတြင္း ဂ်ာမန္ ဓာတုေဗဒပညာရွင္ မာတင္ ဟိန္းနရစ္ ကလပ္ရု က ရွာေဖြ
ေတြ႔ရွိခဲ့သည္၊ ထံုးစံအရ ေတြ႔ရွိသူ၏ နာမည္ေပးရမွာကို ျငင္းဆန္ခဲ႔သည္႔ေနာက္ လြန္ခဲ့တဲ့ ၈ႏွစ္က ရွာေဖြ ေတြ႔ရွိခဲ့တဲ့ ယူေရးနပ္ၿဂိဳလ္ကို အစြဲျပဳၿပီး ယူေရနီယံလို႔ အမည္ေပးခဲ့သည္ ၊ ဒီလိုဘဲ ၁၉၄၁ ခုႏွစ္က
ကာလီဖိုးနီးယား တကၠသိုလ္က ပညာရွင္ ဂလန္းဆီးေဘာ့ က ပလူတိုနီယံ ကို
စတင္ခြဲထုတ္ ႏိုင္ခ်ိန္မွာလည္း ပလူတိုၿဂိဳလ္ကို အစြဲျပဳၿပီး
ပလူတိုနီယံလို႔ နာမည္ေပးခဲ့သည္၊ မည္သို႔ပင္ ဆိုေစကာမူ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံကို
ႀကဲခ်ခဲ့တဲ့ အႏုျမဴဗံုးေတြမွာ အသံုးျပဳခဲ့ေသာ ယူေရနီယံ အမ်ားစုကို
ထုတ္လုပ္ေပးခဲ့တဲ့ အာဖရိက တိုက္က ဒီအာ ကြန္ဂို ႏိုင္ငံ (အျခားေသာ
ကြန္ဂိုႏိုင္ငံ တခုႏွင့္ ကြဲျပားေစရန္ ဒီမိုကရက္တစ္ ရီပတ္ပလစ္ ေအာ့ကြန္ဂို (သို႔) ဒီအာဂြန္ဂို ဟုေခၚသည္)
က ဇာတ္လမ္း အစလို႔ ေျပာရေပမည္။

ဥေရာပ ႏိုင္ငံေတြ အာဖရိက တိုက္ကို ခြဲေဝယူေတာ့ သတင္းသမားေဟာင္း၊ စာေရးဆရာ၊
လူစြန္႔စား ဟင္နရီ ေမာတင္ စတန္ေလ ရဲ႕ အကူအညီနဲ႔ ဘယ္လ္ဂ်ီယံ ဘုရင္
ကင္းလီယိုပို႔ ၂ ဟာ ဘယ္လ္ဂ်ီယံ ႏိုင္ငံထက္ အဆေပါင္းမ်ားစြာ က်ယ္တဲ့
အာဖရိကတိုက္ အလယ္က ကြန္ဂိုႏိုင္ငံကို ရလိုက္သည္၊ ေဒသခံေတြရဲ႕
အက်ိဳးအတြက္လို႔ ဆိုခဲ့ေပမယ့္ ကြန္ဂိုဟာ အတင္း အဓမၼေက်းကၽြန္ အျဖစ္
ေစခိုင္းရာ ေခၽြးတပ္စခန္းႀကီးပဲ ျဖစ္လာခဲ့ရသည္၊ အဲဒီေခတ္က သူ႔ တပ္သားေတြ
ကလည္း အလုပ္သမားေတြကို ထုတ္လုပ္မႈ တိုးတက္ လာေစဖို႔ အတြက္ သတ္မွတ္တဲ့
ဆင္စြယ္တို႔ သစ္တို႔ မရခဲ့ရင္ လက္ျဖတ္၊ ေခါင္းျဖတ္ၿပီး အေရးယူတယ္တဲ့၊
ဥေရာပမွာ စက္မႈလုပ္ငန္းေတြ ထြန္းကားလာတဲ့ အခ်ိန္မွာေတာ့ လိုအပ္တဲ့ ရာဘာေတြ
အမ်ားအျပား ထုတ္လုပ္ခဲ့ ျပန္ပါတယ္၊ ရာဘာေတြ အလွ်ဳံအပါယ္ ထြက္သလို
ေျမေအာက္သတၳဳ ေတြလည္း အမ်ားအျပား ထြက္ေတာ့ ဘယ္လ္ဂ်ီယံ ကုမၼဏီ
ယူနီယံမိုင္နရယ္၊ ဒူဟန္႔ ကာတန္ဂါ နဲ႔ ဘစ္စမတ္တို႔က ကိုေဘာ့၊ တင္၊ ဇင့္
သတၱဳ စတာေတြကို အလြယ္တကူနဲ႔ တူးေဖၚရယူ ခဲ့ၾကပါတယ္၊ ၁၉၁၅ မွာေတာ့
အေကာင္းစား ယူေရနီယံ သတၱဳသိုက္ကို ရွင္ကိုလိုေဘြး ေဒသမွာ
ေတြ႔ခဲ့ျပန္ပါတယ္၊ အဲ့ဒီအခ်ိန္က ယူေရနီယံ ကေန ထုတ္ယူရတဲ့ ကင္ဆာေရာဂါ
ေပ်ာက္ေအာင္ ကုလို႔ရတဲ့ ေရဒီယံ ဟာ ကမာၻမွာ အဖိုးအတန္ဆံုး သတၱဳျဖစ္ၿပီး
တစ္-ဂရမ္ကို ေဒၚလာ ၁၇၅၀၀၀ အထိ ေစ်းရွိခဲ့ပါတယ္၊ ေတာင္ေတြကို ေဖာက္ခြဲၿပီး
ယူေရနီယံေတြ ထုတ္ယူကာ ဘယ္လ္ဂ်ီယံ ႏိုင္ငံကို တင္ပို႔ခဲ့ၾကေတာ႔သည္၊ ဒီေတာ့
ေရဒီယံ ထုတ္ယူၿပီးက်န္ခဲ့တဲ့ အဝါေရာင္ ယူေရနီယံေတြ အမ်ားအျပား
ဘယ္လ္ဂ်ီယံနဲ႔ ကြန္ဂိုမွာ ရွိေနခဲ့ၾကေတာ႔သည္။

၁၉၄၀ ခုႏွစ္မွာ နာဇီဂ်ာမန္ေတြ ဘယ္လ္ဂ်ီယံကို ဝင္တိုက္ေတာ့ ယူနီယံမိုင္နရယ္ ကုမၼဏီလည္း
ရံုးခ်ဳပ္ကို နယူးေယာက္ကို ေျပာင္းေရြ႕ခဲ့ရသည္၊ ဂ်ာမန္ေတြလည္း ဘယ္လ္ဂ်ီယံ
ကေန ယူေရနီယံေတြ အမ်ားအျပား ရလိုက္တယ္၊ ဒါေပမယ့္ ဘယ္သူမွ ဘာသံုးရမွန္း
အေသအျခာ မသိႏိုင္ၾကေသး၊ စမ္းသပ္ေနၾကဆဲ အဆင့္သာ ရွိေသးသည္၊ ေနာက္ပိုင္း
အေမရိကန္ ကေတာ့ ကမာၻမွာ ေလယာဥ္အင္ဂ်င္ေတြ ထုတ္လုပ္တဲ့ ေနရာမွာ အေရးပါတဲ့
ကိုေဘာ့သတၳဳကို အမ်ားဆံုး သံုးတဲ့ႏိုင္ငံ ျဖစ္လာခဲ့သည္၊ ဒါေပမယ့္ ၁၉၄၂
ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလ အတြင္းမွာ အေမရိကန္တပ္မွ ကာနယ္ ကက္နက္ ဒီ နီကိုလပ္(စ္)
တေယာက္ ယူနီယံမိုင္နရယ္ ကုမၼဏီရံုးခန္းကို ေရာက္ခဲ႔လာၿပီး အခ်ိန္မွာေတာ့
အႏုျမဴဗံုး ထုတ္လုပ္ရန္ မန္ဟက္တန္ ပေရာဂ်က္ႀကီးကို စတင္ အေကာင္အထည္
ေဖၚခဲ့ေလေတာ့သည္၊ ဟီရိုရွီးမားၿမိဳ႕ကို ႀကဲခ်ခဲ့တဲ့ ယူေရနီယံ ေဘ႔(စ္)
ဗံုးမွာ ကြန္ဂိုက ယူေရနီယံေတြ သံုးပံု၊ ႏွစ္ပံုပါသည္ဟု ယူဆရၿပီး၊
ပလူတိုနီယံ ေတြကိုေတာ့ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံရဲ႕ ဆန္ဖရန္စစၥကို လို႔ တင္စားရတဲ့
နာဂါစါကီၿမိဳ႕ကို ႀကဲခ်ခဲ့တဲ့ ေနာက္ဗံုးတလံုးမွာ သံုးခဲ့ၾကသည္။

ကြန္ဂိုႏိုင္ငံ ကလည္း အေကာင္းစား စိန္ေတြက အစ သယံဇာတ မ်ားစြာ ထြက္ရွိသလို ျပႆနာ
အလြန္မ်ားတ႔ဲ ႏိုင္ငံလည္း ျဖစ္ပါတယ္၊ အေမရိကန္ ေထာက္ခံတဲ့ ဂ်ိဳးဇက္
မိုဘူတူ သမၼတ ျဖစ္လာၿပီး ဇိုင္ယာ ႏိုင္ငံဆိုၿပီး အမည္ေျပာင္းခဲ့ ေသးသည္၊
ေနာက္ေတာ့ လူရန္႔ ကာဘီလာ က ရဝမ္ဒါ၊ ယူဂန္ဒါ ႏိုင္ငံေတြ အကူအညီနဲ႔
အာဏာသိမ္းၿပီးေတာ့ ဒီအာကြန္ဂို ဆိုၿပီး ျပန္ေျပာင္းခဲ့သည္၊ ေနာက္ေတာ့
ရဝမ္ဒါ နဲ႔ ယူဂမ္ဒါ တို႔နဲ႔ ျပႆနာ ျဖစ္ၾကျပန္ၿပီး အာဖရိကရဲ႕
ကမၻာစစ္ႀကီးလို႔ ေျပာရမယ့္ ႏိုင္ငံမ်ားစြာ ပါဝင္တဲ့ စစ္ႀကီးျဖစ္ၿပီး
လူေပါင္း ၅.၄ သန္းေက်ာ္ ေသေၾက ခဲ့ၾကျပန္သည္၊ ဒုတိယ ကြန္ဂိုစစ္သာ
တရားဝင္ၿပီး သြားတယ္ ျပႆနာ ေသာင္းေျခာက္ေထာင္က ကေတာ့ အခုထိ
တအံုေႏြးေႏြးနဲ႔ မၿပီးႏိုင္ေသးဖူး၊ ကြန္ကရစ္နဲ႔ ပိတ္ထားတဲ့ ယူေရနီယံ
မိုင္းေတြကလည္း ေဖာက္ၿပီး ခိုးယူ ခံေနရေသးတယ္၊ ကြန္ဂို တကၠသိုလ္ကို
ထူေထာင္ခဲ့တဲ့ ဘုန္းႀကီး လု(စ္) ဂူလီယံ အကူအညီနဲ႔ အာဖရိကရဲ႕ ပထမဆံုး
အႏုျမဴ ဓာတ္ေပါင္းဖိုကို ၁ မီဂါဝပ္နဲ႔ တည္ေထာင္ႏိုင္ခဲ့တယ္၊ အဲဒီအခ်ိန္မွာ
အေမရိကန္မွာ ၂၀၀၀ မီဂါဝပ္ ဓာတ္ေပါင္းဖိုေတြနဲ႔ စာရင္ေတာ့ ခေလး ကစားစရာ
အဆင့္ဘဲ ရွိတာေပါ႔၊ ေနာက္ပိုင္း ျပဳျပင္ထိမ္းသိမ္းမႈလည္း ေကာင္းေကာင္း
မလုပ္ႏိုင္ လံုၿခံဳေရးလည္း မေကာင္းနဲ႔ အေျခအေန အေတာ္ဆိုးလာတယ္၊
အဆိုးဆံုးကေတာ့ သန္႔စင္ ယူေရနီယံေခ်ာင္း ႏွစ္ေခ်ာင္း ၁၉၇၀မွာ အခိုး
ခံလိုက္ရပါပဲ၊ တေခ်ာင္းကိုေတာ့ အီတလီ မာဖီးယား ဂိုဏ္းတဂိုဏ္း က
အေရွ႕အလည္ပိုင္းက မိတ္ေဆြေတြကို ေရာင္းဖို႔ ႀကိဳးစားေနတုန္း လွ်ဳိ႕ဝွက္ရဲ
က ျပန္ဖမ္းမိ လိုက္ၾကတယ္၊ ေနာက္တေခ်ာင္း ကေတာ့ ကေန႔အထိ အစအန
ေပ်ာက္သြားေတာ့သည္၊ ဒီအခိုးခံ ယူေရနီယံေတြကို မ်ားေသာ အားျဖင့္ ဇမ္ဘီယား က
တဆင့္ ခိုးထုတ္ၾကသည္၊ ကြန္ဂိုမွာက လာဘ္ေပး လာဘ္ယူ အလြန္မ်ားသည္၊ သူတို႔က
လာဘ္ေပးတာကို "သၾကားေရ" လို႔ တင္စား ေခၚေဝၚၾကသည္၊ ၂၀၀၅ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလ
အတြင္းမွာ တန္ဇန္းနီးယား ႏိုင္ငံမွာ ဖမ္းမိတဲ့ ယူေရနီယံ ေတြကလည္း ဇမ္ဘီယာ
ကေနတဆင့္ ကြန္ဂိုကေန ခိုးထုတ္လာတာ ျဖစ္တယ္၊ လက္(ပ္)ေတာ့(ပ္)နဲ႔
ဆဲလ္ဖုန္း ေတြ ထုတ္ရာမွာသံုးရတဲ့ ကိုလ္တန္ သတၳဳစည္ေတြ ေနာက္မွာ ဖြက္လာတာဟု
ဆိုၾကသည္။

၁၅ရာစုမွ စတင္ၿပီး ဘိုဟီးမီးယား ေတာင္တန္းေဒသ တေနရာမွ (ခ်က္ကိုစလိုဘက္ကီးယား)
စိန္႔ ဂ်ိဳ႕ခ်င္စသယ္ ေဒသမွာ ေငြ ေတြ အေျမာက္အမ်ား
ရွာေဖြေတြ႔ရွိ တူးေဖာ္ခဲ့ၾကသည္၊ ဒါေပမယ့္ ေငြေတြနဲ႔အတူ ရွိေနတဲ့ ေလးလံတဲ့
ေက်ာက္ခဲေတြကိုေတာ့ အသံုးမလို လြင့္ပစ္ခဲ့ၾကသည္၊ ေနာက္မွ (ဘတ္လပ္ေရာ့)
ကံဆိုးေက်ာက္မ်ားလ႔ို ေခၚတဲ့ ဒီေက်ာက္ခဲေတြမွာ ယူေရနီယံ ပါဝင္တဲ့
ေက်ာက္ေတြမွန္း သိလာၾကတယ္၊ သို႔ျဖင့္ ေရဒီယံ ကို ထုတ္ယူ အသံုးျပဳတတ္ခ်ိန္မွ
စၿပီး ဒီကံဆိုး ေက်ာက္ခဲေတြ ကံေကာင္းၿပီး အဖိုးတန္ လာေတာ့သည္၊ ဒီလိုနဲ႔
ကိန္းဘရစ္ တကၠသိုလ္ထုတ္ ေရဒီယံ ကို အဓိပၸါယ္ ဖြင့္ဆိုျခင္းဆိုတဲ့
စာေစာင္ကို ကာလ ယႏၱယားဝတၳဳနဲ႔ နာမည္ႀကီးလာတဲ့ စာေရဆရာ ဟားဘတ္ ေဂ်ာ့ ဝဲလ္
(အိပ္ခ်္ ဂ်ီ ဝဲလ္) ဖတ္မိၿပီးတဲ့ အခါမွာ "The world set free"
ဆိုတဲ့စာအုပ္ကို ေရးသားခဲ့ၿပီး ယူေရနီယံရဲ႕ အနာဂတ္ကို စတင္
လူအေတာ္မ်ားမ်ား သတိျပဳမိေစခဲ့သည္၊ ေနာက္ေတာ့ ၾသစတီးယန္း ပေရာ္ဖက္ဆာ
ေအာ္တို ဖရစ္ က ဟမ္းဘတ္ ဓာတ္ခြဲခန္းမွေန အဂၤလန္သို႔ ေျပာင္းေရြ႕လာၿပီး
၁၉၃၈ ခုႏွစ္မွာ ေနခ်ားလ္ ဆုိတဲ့ သုေတသန စာေစာင္ကို ထုတ္ေဝခဲ့ၿပီး ေနာက္
ပညာရွင္မ်ား အၾကား လႈပ္လႈပ္ရွားရွား ျဖစ္သြားေစခဲ့သည္၊ အဲ့ဒီမွာ ယူေရနီယံ
ယူ၂၃၅ ထုတ္လုပ္ပံု ခ်ိန္းဂ်္ ရီအက္ရွင္ စတာေတြကို ျပည့္ျပည့္စံုစံု
ေရးသားေဖၚျပ ထားလို႔ပါပဲ၊ ယူ၂၃၅ ထုတ္ဖို႔ဆိုတာက တကယ္ေတာ့ အလြယ္ေလး
ယူေရနီယံေတြ အမ်ားႀကီးပဲ လိုတာပါ။

အဲ့ဒီ စာေစာင္ကို ဖတ္ၿပီးတဲ့ အခါမွာ အေမရိကန္မွ ဟန္ေဂရီယမ္ လူမ်ိဳးပညာရွင္ လီယို ဇစ္လာ့ တေယာက္
ျပာျပာသလဲ ျဖစ္သြားၿပီး အိုင္စတိုင္း ဆီကို အေျပးသြားဖို႔ ျပင္ပါေတာ႔တယ္၊
ဒါေပမယ့္ ကားမေမာင္း တတ္တဲ့သူက ေနာက္တေယာက္ အီဂြန္နစ္ ဝတ္ဂနာ ကိုေခၚၿပီး
အိုင္စတိုင္း အနားယူေနရာ ေလာင္းအိုင္လန္ ဆီကို သြားခဲ့ၾကေလသည္၊ အေျခအေန
အရပ္ရပ္ကို အိုင္စတိုင္း နဲ႔ ေဆြးေႏြးၿပီးေနာက္ ပထမ အိုင္စတိုင္း က
ဘယ္လ္ဂ်ီယံ ကို စာေရး အေၾကာင္းၾကားဖို႔ ျပင္သည္၊ ေနာက္ေတာ့
အေကာင္းဆံုးအေနနဲ႔ အေမရိကန္ သမၼတ ဖရန္ကလင္ ဒီ ရုစဘဲ့ ဆီကို ၁၉၃၉ ခု
ေအာက္တိုဘာလမွာ စာေရးလိုက္သည္၊ ထိုစာပါ အေၾကာင္းအရာက ရွင္ကိုလိုေဘြး လို႔
ေဖာ္မျပ ထားေပမယ့္ ကြန္ဂိုမွ ယူေရနီယံေတြကို ထိမ္းခ်ဳပ္ထားဖို႔ အႀကံေပး
ထားပါတယ္၊ ေနာက္ အေရးယူ ေဆာင္ရြက္ရန္ ညႊန္ၾကားၿပီး ေကာ္မတီတခု
ဖြဲ႔ခဲ့ၾကသည္၊ ဒါေပမယ့္ ထိုအခ်ိန္အထိ ထိထိေရာက္ေရာက္ ဘာမွ
မလုပ္ႏိုင္ၾကေသးေပ။

တခါက ဘယ္လ္ဂ်ီယံ ကုမၼဏီ ယူနီယံမိုင္နရယ္ ရဲ႕ ဒါရိုက္တာ အက္ဂါ ဆန္ဂီရာ ကို
ျပင္သစ္ အဖြဲ႔ တဖြဲ႔က ဆာဟာရ သဲကႏာၱရမွာ ယူေရနီယံနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး စမ္းသပ္မႈေတြလုပ္ဖို႔ လာတိုင္ပင္ ခဲ့ဖူးသည္၊
ေနာက္ၿပီး ၁၉၄၀ ေမလမွာ ဂ်ာမန္ ေတြ ဘယ္လ္ဂ်ီယံ ကို ဝင္သိမ္းေတာ့ ဟစ္တလာ အတြက္
ယူေရနီယံေတြ အမ်ားအျပား ရသြားၾကသည္၊ သူတို႔ ဘာလုပ္မလဲ ဆိုတာေတာ့ ဘယ္သူမွ
မသိႏိုင္ေသး၊ ဘယ္လ္ဂ်ီယံကို ဂ်ာမန္ေတြ မသိမ္းခင္မွာဘဲ ယူေရနီယံမိုင္နရယ္ က
နယူးေယာက္ကို ေျပာင္းေရႊ႕ေနၿပီး ျဖစ္သည္၊ အက္ဂါ ဆန္ဂီရာ လို အလြန္လ်င္ေသာ
စီးပြားေရးသမား တေယာက္အေနနဲ႔ သူ႔ရဲ႕ ယူေရနီယံေတြကို မေမ့၊
ရွင္ကိုလိုေဘြး မွ ယူေရနီယံ တန္ခ်ိန္ ၁၂၅၀ ကို ဘယ္သူမွ မသိေအာင္
နယူးေယာက္ကို သယ္ယူလာခဲ့ၿပီး သံုးထပ္ဂိုေဒါင္ထဲမွာ သိမ္းထားလိုက္သည္၊
ပထမေတာ့ သူ႔ဆီက ယူေရနီယံေတြကို ဝယ္ဖို႔ အေမရိကန္က စိတ္မဝင္စားခဲ့။

ဒီလိုနဲ႔ ပညာရွင္ေတြၾကားမွာ ေရဒီယို သတၱိၾကြမႈကို က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ေလ့လာ
လာၾကၿပီး ဒီကိစၥက ထိုအခ်ိန္က လွ်ဳိ႕ဝွက္ မဟုတ္ေတာ့ေခ်၊ ၁၉၄၁ ခုႏွစ္မွာ
ဂ်ပန္က ပညာရွင္ တိုကုတာရို ဟာဂီဝါယာ က ယူ၂၃၅ အေၾကာင္းကို ေလ့လာသင္ၾကား
ေပးေနၿပီး၊ ဂ်ပန္အဖြဲ႔ေတြက ကိုရီးယား ေရလက္ၾကား တဝိုက္မွာ ယူေရနီယံ
ရွာေဖြေနၾကသည္၊ ဂ်ာမနီ မွာေတာ့ ပညာရွင္ ဝါနာ ဟယ္ဆင္ဘာ့ဂ္ အဖြဲ႔က
ထိေရာက္တဲ့ ႏ်ဴထရြန္ ကို ေႏွးေအာင္လုပ္နည္း ရွာေဖြေနၾကသည္၊ ျပင္သစ္
ပညာရွင္ေတြကိုေတာ့ ဂ်ိဳေလာ့ကူရီ ဦးေဆာင္ၿပီး အာဖရိကမွ ရတဲ့ ယူေရနီယံ နဲ႔
အက္တြန္မစ္ လက္နက္ကို သုေတသန လုပ္ၿပီး ဆာဟာရမွာ စမ္းဖို႔ လုပ္ေနၾကသည္၊
ရုရွား မွ အိုင္ဂြာ ကရွက္ရွာေတာ့ ကလည္း ဖရစ္ ရဲ႕ ေနခ်ားလ္ စာေစာင္ကို
ဖတ္ၿပီးေတာ့ ယူ၂၃၅ ကို ခြဲထုတ္ဖို႔ အဖြဲ႔ ဖြဲ႔ၿပီး ေလ့လာေနသည္၊ ေနာက္ၿပီး
ယူေရနီယံေတြကို ဂ်ာမန္ နဲ႔ အေမရိကန္ေတြ ရသြားမွာ ကို ရုရွားေတြက
သိပ္စိုးရိမ္ေနခဲ့ သတဲ႔။

အေမရိကန္ေတြ လက္ေႏွးေနလို႔ မရေတာ့တဲ့ အခ်ိန္ေရာက္လာသည္၊ ဒီလိုနဲ႔ ၁၉၄၂ ခုႏွစ္
တရက္မွာေတာ့ ယူနီယံမိုင္နရယ္ ဒါရိုက္တာ ဆန္ဂီရာ ရဲ႕ နယူးေယာက္ ရံုးခန္းကို အေမရိကန္ ကာနယ္ နီကိုလပ္(စ္)
တေယာက္ ဆိုက္ဆိုက္ၿမိဳက္ၿမိဳက္ ေရာက္လာခဲ႔ေတာ့သည္၊ ဆန္ဂီရာ ကသူ႔
ယူေရနီယံေတြကို ေရာင္းတုတ္ဖို႔ ၂ႏွစ္ ေစာင့္ခဲ့ရသည္၊ ဆန္ဂီရာ က
နီကိုလပ္(စ္) ရဲ႕ ရာထူး အမွတ္တံဆိပ္ေတြ နဲ႔ ဝယ္ဖို႔ အမွန္တကယ္ အာဏာရွိသူ
ဟုတ္မဟုတ္ စစ္ေဆးလိုက္ေသးၿပီး ဘာအတြက္ ဒါေတြ သံုးမွာလည္းလုိ႔ ေမးလိုက္ေသး
သတဲ႔၊ နီကိုလပ္(စ္) တေယာက္ေျဖဖို႔ ခက္ေနစဥ္မွာဘဲ ဆန္ဂီရာ စိတ္ေျပာင္းၿပီး
ေျဖဖို႔ မလိုပါဘူးလို႔ ေျပာလိုက္ရင္း ေစ်းစကားေျပာ ျဖစ္ၾကသည္၊ ဆန္ဂီရာ
သူ႔ရဲ႕ ယူေရနီယံေတြ အတြက္ ေဒၚလာ ၃၇.၅သန္း ရလိုက္သည္၊ ဘယ္ေတာ့ စ
ရႏိုင္မလည္းလို႔ နီကိုလပ္(စ္) က သူ႔ကိုေမးေတာ့ ဘယ္ေတာ့လိုခ်င္လည္း
ျပန္ေမးလိုက္သည္၊ နီကိုလပ္(စ္)က အျမန္ဆံုး လိုခ်င္တယ္ ျဖစ္ႏိုင္ရင္
မနက္ျဖန္ လိုခ်င္တယ္ ဆိုေတာ့ သူက ဒီေနရာကေန ၈မိုင္ ေဝးတဲ့ေနရာက
ဂိုေဒါင္ထဲမွာ ဘာအေစာင့္မွ မရွိဘဲ သိမ္းထားတဲ့ ယူေရနီယံေတြကို သြားယူ
ယုံဘဲဆိုလိုက္ေတာ့ ဒီတင္ နီကိုလပ္(စ္) အေတာ႔ကို တုန္လႈပ္အံ့အားသင့္
သြားခဲ႔ရတယ္၊ ဒါေပမယ့္ နယူးေယာက္မွာ ရွိေနတဲ့ ယူေရနီယံေတြက ဗံုးလုပ္ဖို႔
ဘယ္လိုမွမေလာက္ ေနာက္ထပ္ အမ်ားႀကီး လိုခ်င္ေသးတယ္၊ ဒီေတာ့
ရွင္ကိုလိုေဘြး မွာ ပိတ္ထားတဲ့ ယူေရနီယံမိုင္းကို ျပန္တူးၿပီး တႏွစ္
ယူေရနီယံ ပ်မ္းမွ် တန္၄၀၀ ပို႔ေပးဖို႔ နီကိုလပ္(စ္) ရဲ႕ ဆရာ စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္
ဂရုဒ္ က ေတာင္းဆိုေတာ့ ဆန္ဂီရာ က မျဖစ္ႏိုင္ေၾကာင္း အေၾကာင္းျပန္လိုက္သည္၊
အလုပ္သမား ရွာရမည္၊ ရပ္ထားတဲ့ မိုင္းထဲမွ ေရေတြကို စုပ္ထုတ္ဖို႔က မလြယ္၊
ဒီလိုနဲ႔ အေမရိကန္ အဂၤ်င္နီယာတပ္က အခမဲ့ ေရေတြစုတ္ထုတ္ၿပီး မိုင္းကို
ျပဳျပင္ေပးဖို႔ ကမ္းလွမ္း ရေတာ့သည္၊ ေရာင္းသူတဦး ဝယ္သူတဦး ထဲေပမယ့္
လိုခ်င္သူက အေလွ်ာ႔ေပး ရေတာ့သည္၊ ဒီေနရာမွာ ႏွစ္ဖက္ သူလွ်ဳိေတြလည္း
ေျချခင္းလိမ္ေနၾကမွာ ေသျခာသည္၊ ဒါေပမယ့္ အေမရိကန္ကလည္း အဲ့ဒီ
ယူေရနီယံမိုင္းကို လက္ဝါးႀကီး အုပ္ထားခ်င္ေနသည္။

ဒီကာလ မ်ားဆီက အေမရိကန္ ယူေရနီယံေတြ ဝယ္ေနသလို
အျခားရရွိႏိုင္မယ့္ ေနရာေတြကို ပိုက္စိပ္တိုက္ၿပီး စံုစမ္း သုေတသန လုပ္ေနၾကရသည္၊ ႏိုင္ငံ ၂၀ မွာ စမ္းသပ္
ရွာေဖြၿပီးေတာ့ ရလဒ္ ထြက္လာသည္၊ ကြန္ဂိုက အဆင့္အျမင့္ဆံုး ယူေရနီယံေတြ
ရွိေနၿပီး၊ အေမရိကန္၊ ကေနဒါ၊ ဆီြဒင္ႏိုင္ငံ ေတြမွာေတာ့ အသင့္အတင့္
စြမ္းအား ေကာင္းတာေတြရွိသည္၊ ခ်က္ကိုစလိုဘက္ကီးယား၊ ေပၚတူဂီ နဲ႔
ေတာင္အာဖရိက တို႔မွာေတာ့ သင့္ေတာ္ရံု အဆင့္ ယူေရနီယံေတြ ရွိေၾကာင္း
တြက္ခ်က္ေတြ႔ရွိ လာၾကရသည္၊ ရုရွား နဲ႔ ဘူေဂးရီးယား ႏိုင္ငံေတြမွာေတာ့
မသိရွိရေသး၊ အေမရိကန္ အေနနဲ႔ ရွိသမွ် ယူေရနီယံေတြကို လက္ဝါးႀကီး
အုပ္ထားဖို႔ လိုသည္၊ ရုရွား မရေစရ၊ ရုရွား အေနနဲ႕ အနည္းဆံုး ေနာင္အႏွစ္ ၂၀
ၾကာမွသာ လံုေလာက္တဲ့ ယူေရနီယံေတြ ရႏိုင္မယ္လို႔ ခန္႔မွန္း
တြက္ခ်က္ခဲ့ၾကသည္၊ ေနာက္ေတာ့မွ တြက္တာ လံုးလံုးမွားမွန္း သိရေတာ့သည္ ….
ဘုရားေရ ! ကမၻာေပၚမွာ ယူေရနီယံေတြက သံျဖဴထက္ေတာင္ ပိုမ်ားသည္တဲ႔၊ ေရႊထက္
အဆအမ်ားႀကီး ပိုရွိေနသည္၊ အနည္းဆံုး မတူးရေသးတဲ့ ယူေရနီယံ ပမာဏ က တန္ခ်ိန္
၁၀၀ ဘီလီယံ အထက္မွာ ရွိေနသည္။

အေမရိကန္ရဲ႕ မန္ဟက္တန္ ပေရာဂ်က္ ႀကီးကို တက္နဆီ ျပည္နယ္
ကလင့္(စ္) ျမစ္အနီးမွ ဘလက္အုပ္ရစ္ အရပ္မွာ စတင္ေတာ့သည္၊ ၿမိဳ႕အေသး ႏွစ္ၿမိဳ႕ကို ဖယ္ရွားခဲ့ၿပီး၊
အေဆာက္အဦး အအံုႀကီးကို ယူ-ပံုသ႑ာန္ ေဆာက္လုပ္ထားၿပီး အလုပ္သမားေပါင္း တေသာင္း၊
ႏွစ္ေထာင္ေက်ာ္နဲ႔ အဆက္မျပတ္ ေန႔မီး ညမီးကူးကာ လုပ္ေဆာင္ခဲ့သည္၊
အလုပ္သမားေတြ မေျပာနဲ႔ အုပ္ခ်ဳပ္သူေတြေတာင္ သူတို႔ ဘာလုပ္ေနတယ္ ဆိုတာ
မသိေစရ၊ ကိုယ့္အလုပ္ ကိုယ္လုပ္ဖို႔ႏွင့္ တဖြဲ႔ႏွင့္ တဖြဲ႔ အဆက္အသြယ္
မလုပ္ဖို႔ ကန္႔သတ္ထားသည္၊ ေနာက္ၿပီးအားလံုးကို စကားဝွက္ေတြႏွင့္
ေျပာင္းေပးထားသည္၊ အခ်ိန္ႏွင့္အညီ အျမန္လုပ္ေနရေတာ့ လူအား ပစၥည္းအား
အမ်ားႀကီး စိုက္ထုတ္ခဲ့ၾကရသည္၊ ပေရာဂ်က္ အက်ယ္က ရိုဒီကၽြန္း တဝက္မွ်
က်ယ္ၿပီး အေဆာက္အဦးေပါင္း ၅၄၀ ေက်ာ္ရွိၿပီး အလုပ္သမား ဦးေရက ပနားမားတူးေျမာင္းကို
တူးခဲ့တဲ့ လူထက္ ပိုမ်ားေသးသည္၊ အဲ့ဒီအထဲမွ အုတ္ဂူပံုစံ ဘလက္ဘန္းလို႔ အမည္ဝွက္
ေပးထားတာ ကေတာ့ ပထမဆံုး အခိုင္အခံ့ ဓာတ္ေပါင္းဖိုပင္ ျဖစ္ေတာ့သည္၊ ခ်ီကာဂို မွ သုေတသန လုပ္ထားေသာ
ဓာတ္ေပါင္းဖို ပံုစံကိုယူၿပီး ေဆာက္လုပ္ထားျခင္း ျဖစ္သည္။
၁၉၄၅ ခုႏွစ္မွာ ဂ်ပန္က စစ္ရံွဳးဖို႔ ေသျခာသေလာက္ ျဖစ္ေနၿပီ၊ အေမရိကန္မွာက
အဏုျမဴ ဗံုးထုတ္ဖို႔ လံုေလာက္တဲ့ သန္႔စင္ ယူေရနီယံ ယူ၂၃၅ က မရေသး၊
စစ္မၿပီးခင္ ဗံုးထုတ္ ၿပီးႏိုင္ဖို႔ အေရးတႀကီး လိုအပ္ေနသည္၊
အဲ့ဒီအခ်ိန္မွာဘဲ မေမွ်ာ္လင့္တဲ့ အံ့ၾသစရာေတြ ျဖစ္လာခဲ့ရသည္၊ အေဒါ့(ဖ္)ဟစ္တလာ တေယာက္
ေနာက္ဆံုး စပက္ကတီ ကို စားၿပီး ဘန္ကာ ထဲမွာ သူ႔ကိုယ္သူ
သတ္မေသမီ တလေက်ာ္ အလို တရက္မွာ အန္တာဆီးဘု ၂၃၄ အမည္ရွိတဲ့ သာမန္
ယူဘုတ္ေတြထက္ သံုးဆႀကီးတဲ့ ေရငုတ္သေဘၤာၾကီး တစီးဟာ အလြန္ စိတ္ဝင္စားဖြယ္ရာ
ကုန္ပစၥည္းေတြ တင္ေဆာင္ၿပီး ဂ်ာမန္ဆိပ္ကမ္း ကီရယ္ မွ ေရတပ္သား ၆၀ နဲ႔
တိတ္တိတ္ဆိတ္ဆိတ္ ထြက္ခြာလာခဲ့သည္၊ ထိုစဥ္ ရုရွားရဲ႕ တပ္နီေတာ္က
ဘာလင္ၿမိဳ႕နားကို ေရာက္လာေနၿပီး အေမရိကန္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ အိုင္စင္ေဟာင္းဝါး ရဲ႕
တပ္ေတြကလည္း မိုဆယ္လီ ျမစ္ကိုျဖတ္ကူး ၿပီးၾကေနၿပီ၊ ရွိသမွ် ယူဘုတ္ ၄စီးမွာ
၃စီး က တိုက္ပြဲမွာ ကုန္ၿပီ၊ ဒီေတာ့ ဒီေရငုတ္ သေဘၤာႀကီးက ဘာလုပ္မွာပါလိမ့္
ေတြးထင္ စရာေတြေပါ႔။

ဂ်ာမန္ေရငုတ္ သေဘၤာၾကီးက ဂ်ပန္ႏိုင္ငံကို ဦးတည္ေနတာ ျဖစ္ၿပီး၊
သေဘၤာေပၚမွာ ပါလာတာေတြ ကေတာ့ ဂ်ာမန္တို႔ရဲ႕ ဗြီတူး
ဒံုးက်ည္ ဘလူးပရင့္ အျပည့္အစံု၊ ဓာတုလက္ႏွက္ မ်ားႏွင့္ ထုတ္လုပ္ပံုစံမ်ား၊
စံနစ္တက် ျဖဳတ္သိမ္းထားတဲ့ ေနာက္ဆံုးထုတ္ တိုက္ေလယာဥ္ႏွစ္စီး၊ စတဲ့
ပစၥည္းေတြအျပင္ ေနာက္ဆံုး အထူးေသတၱာႀကီး ၁၀လံုးထဲမွာ ပါလာတာေတြ ကေတာ့
ယူေရနီယံ မ်ားပင္ ျဖစ္ေတာ့သည္၊ စုစုေပါင္း ၁၂၃၅ ေပါင္ပါရွိသည္၊ ဘယ္လ္ဂ်ီယံ
က ရတာေတြ ပါႏိုင္သလို ခ်က္ကိုစလိုဘက္ကီးယား (ယခု ခ်က္ ႏိုင္ငံ) မွ တူးေဖာ္
ရတာေတြလည္း ျဖစ္ႏိုင္သည္၊ ေနာက္ထပ္ပါလာတဲ့ အထူး ခရီးသည္ ၁၄ ေယာက္ကေတာ့
နာဇီပါတီမွ ပညာရွင္ နဲ႔ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ မ်ားပင္ျဖစ္သည္၊ ေလေၾကာင္း ကာကြယ္ေရး
ကၽြမ္းက်င္သူ၊ ဗြီတူးဒံုးပ်ံ ပညာရွင္ စတဲ့ သူေတြျဖစ္ၿပီး ဂ်ပန္ အဆင့္ျမင့္
အရာရွိ ႏွစ္ေယာက္လည္း ပါလာခဲ့သည္၊ ေရငုတ္သေဘၤာႀကီးက အာဖရိက
တိုက္ကိုပတ္ၿပီး အေရွ႕ေတာင္အာရွမွ ေကြ႔ကာ ရန္သူကို ေရွာင္ၿပီး သြားရမည္
ျဖစ္သည္၊ ဂ်ာမန္တို႔ အေနနဲ႔ မိတ္ေဆြ ဂ်ပန္တို႔ကို စစ္မရံႈးေစရန္
အေကာင္းဆံုး အကူညီေပးျခင္း ျဖစ္ေခ်သည္။

ေရငုတ္သေဘၤာၾကီး အာဖရိကကို ျဖတ္ေနစဥ္မွာဘဲ ဂ်ာမန္ေရဒီယိုမွ
လက္နက္ခ်ေၾကာင္း ေၾကျငာသည္၊ ေရငုတ္ သေဘၤာေတြ အေနနဲ႔ အဆင္ေျပတဲ့ ေနရာေတြမွာ လက္နက္ခ်ဖို႔ပါ ညႊန္ၾကားထားသည္၊ ကဲ..ဘယ္လို လုပ္ၾကမလဲ၊ ထိုသေဘၤာမွ သေဘာထား အမ်ိဳးမ်ိဳး ေပးၾကသည္၊
တခ်ိဳ႕ကလည္း အာဂ်င္တီးနား ဘက္မွာ သြားေရွာင္ေနၿပီး သူတို႔မွာပါတဲ့
ကုန္ပစၥည္းေတြနဲ႔ အေပးအယူ လုပ္လို႔ ရႏိုင္တာေတြ ရွိသည္ဟု အဆိုျပဳၾကသည္၊
လက္နက္ခ်မည္ ဆိုရင္လည္း ဘယ္မွာ သြား လက္နက္ခ်ၾကမလဲ၊ ဆိုဗီယက္ေတြဆီေတာ႔
သြားလို႔မျဖစ္ အျပင္းအထန္ တိုက္ခဲ့ရတဲ့ ရန္သူေတာ္ေတြ၊ အဂၤလိပ္ကိုလည္း
သူတို႔ေတြ အႀကီးအက်ယ္ ဗံုးႀကဲထားခဲ့သည္၊ ေနာက္ဆံုးေတာ့ အေမရိကန္မွာ
လက္နက္ခ်ဖို႔ ဆံုးျဖတ္ လိုက္ေတာ့သည္၊ ပါလာတဲ့ ဂ်ပန္ အဆင့္ျမင့္ အရာရွိ
၂ဦးကေတာ့ သူတို႔ ဂ်ပန္က လက္နက္မခ်ေသးေတာ့ သူတို႔ ကိုယ္သူတို႔ ခါမီခါေဇ
လုပ္ကာသတ္ေသ လိုက္ၾကရေတာ့သည္၊ သူတို႔နဲ႔အတူ ပါလာတဲ့ ယူေရနီယံေတြ
ဘယ္ေရာက္သြားသည္ ကိုေတာ့ ဘယ္သူမွမသိ၊ သိလည္း ေျပာၾကမည္မထင္၊ ေျပာဝံ႔မည္
မထင္၊ ဘာဘဲျဖစ္ျဖစ္ ယူေရနီယံေဘ့(စ္) အဏုျမဴဗံုးကို ၁၉၄၅ ၾသဂုတ္လ ၆ရက္မွာ
ဟီရိုရွီးမား ၿမိဳ႕ကို ႀကဲခ်ခဲ့ၿပီး၊ ၃ ရက္ခန္႔ အၾကာမွာေတာ့ ပလူတိုနီယံ
ဗံုးကို နာဂါစါကီ ၿမိဳ႕မွာ သြန္ၿဖိဳး ႀကဲလိုက္ျပန္ေတာ့သည္။

လံုေလာက္တဲ့ ယူေရနီယံ အလြယ္တကူ ဆိုဗီယက္တို႔ မရႏိုင္ ဟု အေမရိကန္တို႔ ထင္ထားခဲ့သည္၊
သို႔ေပမယ့္ ဘိုဟီးမီးယား က စိန္႔ဂ်ိဳခ်င္စသယ္ မိုင္းကေန ယူေရနီယံေတြ
တူးေဖာ္ႏိုင္ၾကသည္၊ အေရွ႕ဂ်ာမဏီရွိ မိုင္းကလည္း ရုရွားေတြ အမ်ားအျပား
ရလိုက္ၾကေသးသည္၊ ဒီေတာ့ ေနာင္အႏွစ္၂၀ မွ အဏုျမဴဗံုး ပိုင္ႏိုင္မယ္လို႔
အေမရိကန္တို႔က တြက္ခဲ့ၾကေပမယ့္ ဂ်ပန္ကိုဗံုးႀကဲ အၿပီး ၄ ႏွစ္အၾကာ ၁၉၄၉
ၾသဂုတ္လ မွာဘဲ ဂ်ိဳး ဝမ္း လို႔ အမည္ဝွက္ ေပးထားတဲ့ အႏုျမဴဗံုးကို
ဆိုဗီယက္တို႔ ေအာင္ျမင္စြာ စမ္းသပ္ေဖာက္ခြဲ ႏိုင္ခဲ့ၾကေတာ့သည္။

၁၉၆၉ ခုႏွစ္ အတြင္းက ရက္တရက္မွာ ၾသစေတးလ် ႏိုင္ငံေျမာက္ပိုင္းက အေဘာရီးဂ်င္း
တိုင္းရင္းသားတို႔ အထြတ္အျမတ္ ထားရာ ေမာင့္ဘေရာ့မန္း ေတာင္ထြတ္နားကို
ျဖတ္ၿပီး အလူမီနီယံ ကုမၼဏီတခုမွ ေရဒီယို မက္ထရစ္ဆာေဗး တိုင္းတဲ့ေလယာဥ္
တစင္း ျဖတ္ပ်ံသြားၿပီး ေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ အလြန္ေကာင္းမြန္တဲ့ ယူေရနီယံ
သတၳဳေတြ အေျမာက္အမ်ား ၾသစေတးလ် ႏိုင္ငံမွာ စတင္ ေတြ႔ရွိေလေတာ့သည္၊
ရွင္ကိုလိုေဘြး အဆင့္မွီ ယူေရနီယံမ်ား ျဖစ္သည္၊ ေနာက္ေတာ့ ၾသစေတးလ်တိုက
္ႏိုင္ငံမွာ ကမာၻ႔ မတူးေဖာ္ ရေသးတဲ့ ယူေရနီယံ စုစုေပါင္းရဲ႕ ၄၀
ရာခိုင္ႏႈန္း ( အျခားတေနရာမွာ ၂၆ ရာခိုင္ႏႈန္းလို႔ ေဖာ္ျပထား၊
ခုႏွစ္အလိုက္ ေျပာင္းလဲမႈ ရွိႏိုင္ပါသည္ ) ရွိေၾကာင္း ေတြ႔ရွိလာရသည္။

၁၉၇၀ ခုႏွစ္ မွာေတာ့ ပိုႀကီးမားတဲ့ သတၳဳသိုက္ ဂ်ဘီလူကာ ကို ထပ္ေတြ႔ၾကျပန္သည္၊
နာမည္ႀကီး ၾသစေတးလ် ကုမၼဏီ ရိန္းဂ်ား၊ မယ္ရီ ကတ္သလင္း ႏွင္႔ အိုလံပစ္ ဒန္
တို႔က အဓိကထား တူးေဖာ္ေနၾကၿပီး၊ ကေနဒါကလည္း လာေရာက္
ရင္းႏွီးျမဳတ္ႏွံၾကသည္၊ ဘာဘဲေျပာေျပာ အိႏိၵယရဲ႕ ပထမဆံုး အႏုျမဴစမ္းသပ္မႈ
အတြက္ရတဲ့ ယူေရနီယံေတြက ၾသစေတလ်က လာသည္ဟု သိရွိရသည္၊ ၾသစေတးလ် ကေတာ့
တႏွစ္ကို ယူေရနီယံ ရဲလိုးကိတ္ ( ယူေရနီယံကို ေရာင္းခ်ရာတြင္ ရဲလိုးကိတ္
အဆင့္ျပဳလုပ္ၿပီး သယ္ယူပို႔ေဆာင္ ေရာင္းခ်ရသည္ ) တန္ခ်ိန္ ၉၀၀၀ ေက်ာ္
ပံုမွန္ တင္ပို႔ေနခဲ့သည္၊ ေနာက္ထပ္ ေဟာနီမြန္း လို႔ ေခၚတဲ့ ပေရာဂ်က္
တခုကလည္း ၂၀၀၈ ေမလမွ စတင္ဖို႔ ျပင္ဆင္ခဲ့ၿပီး၊ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ဂၽြန္ ဟိုးဝွပ္ ကလည္း တရုတ္အစိုးရဲ႕
ဓာတ္ေပါင္းဖို အသစ္ ၄၀ ေက်ာ္အတြက္ တႏွစ္ကိုရဲလိုးကိတ္ တန္ခ်ိန္ ႏွစ္ေသာင္းႏွစ္ေထာင္ တင္ပို႔ရန္ ၂၀၀၆ ခုႏွစ္ထဲက
သေဘာတူူစာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ဆို ထားခဲ့သည္၊ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္ မွာတုန္းကေတာ့ ရဲလိုးကိတ္
တေပါင္ကို ေဒၚလာ ၁၂၀ အထိ ေစ်းတက္ သြားခဲ့ေသးသည္၊ ရဲလိုးကိတ္ ေပါက္ေစ်းက
လက္ရွိ တေပါင္ကို ေဒၚလာ ၅၀ ခန္႔ ပ်မ္းမွ်ရွိသည္။

တကယ္တန္းတြင့္ ၾသစေတးလ် ႏိုင္ငံသည္ ယူေရနီယံမ်ား တင္ပို႔ေနေနေသာ္လည္း
၄င္းႏိုင္ငံတြင္ အႏုျမဴ ဓာတ္ေပါင္းဖို မထားရွိေပ ( ႏ်ဴ ကင္းလြတ္ တိုင္းျပည္ ျဖစ္သည္။ )၊
၁ကီလိုဝပ္ သာရွိေသာ သုေတသနအတြက္ သက္သက္ရွိတယ္ ဆိုယံုေလး စက္ရံုအေသးေလး
တခုသာ ဆစ္ဒနီၿမိဳ႕ အျပင္ဖက္နားမွာ ရွိသည္။

အာဖရိကႏိုင္ငံ ႏိုင္ဂ်ာႏိုင္ငံ က ကမၻာ့အႀကီးဆံုး ယူေရနီယံမိုင္းႀကီး ကို သြားရာလမ္းက
သိပ္မေကာင္းပါ၊ ႏိုင္ဂ်ာႏိုင္ငံရဲ႕ ဧရိယာ အမ်ားစုကလည္း ဆာဟာရ သဲကႏၱာရ
ရဲ႕အစိတ္အပိုင္း သက္သက္သာ၊ ကမာၻ႔ စတုထၱ ယူေရနီယံ အမ်ားဆံုးတင္ပို႔ေသာ
ႏိုင္ငံျဖစ္ေပမယ့္ အဆင္းရဲဆံုး ႏိုင္ငံတခုလည္း ျဖစ္သည္၊ ၄င္းမွ ယူေရနီယံ
မိုင္းႀကီးကို တူးေဖာ္ ေနသူေတြ ကေတာ့ ျပင္သစ္ႏိုင္ငံ ပဲရစ္အေျခစိုက္
အာရီဗာ ကုမၼဏီ ျဖစ္ၿပီး ႏွစ္ရွည္ စာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ထားကာ အလြန္သက္သာတဲ့
အခြန္သာ ႏိုင္ဂ်ာ အစိုးရကို ေပးေဆာင္ရေပသည္၊ ဒီလိုႏွင္႔ အေနာက္
ႏိုင္ငံကုမၼဏီ ေတြက သယံဇာတ ေတြကို လက္ဝါးႀကီး အုပ္ထားၿပီး ထိုႏိုင္ငံ
ျပည္သူေတြ ကေတာ့ ဆင္းရဲၿမဲ ဆင္းရဲသာ ျဖစ္သည္၊ သို႔ေပမဲ႔ ဘာမွမတတ္ႏိုင္
ႏိုင္ဂ်ာႏိုင္ငံကလည္း တင္ပို႔ ေရာင္းခ်စရာဆိုလို႔ ယူေရနီယံႏွင့္
ၾကက္သြန္နီသာ ရွိသည္၊ လက္ရွိသမၼတ မာမက္ဒို တန္းဂ်္ ကလည္း ယခုဆို
တတိယအႀကိမ္ သမၼတအျဖစ္ ထပ္မံ ေရြးခ်ယ္ခံရ ျပန္သည္ တိုင္းျပည္က
နာလံမထူႏိုင္ေသး၊ ဟိုးတခ်ိန္က ႏိုင္ဂ်ာမွာ အာဏာသိမ္းခဲ့တဲ့ သမၼတ ဆီးနီေကာင့္ခ်ီ က
(တိုင္းျပည္ တိုးတက္ဖို႔ရန္) လိုအပ္ရင္ မေကာင္းဆိုးဝါး ျဖစ္ပေစ ယူေရနီယံကို ေရာင္းရမွာဘဲ
ေျပာခဲ့ဖူးသည္၊ ေျပာခဲ့တာ ၾကာခဲ့ၿပီ ဆိုေပမယ့္ အေနာက္ႏိုင္ငံ ေထာက္လွမ္းေရးေတြက
ဒီစကားကို ဥပါယ္တျမည္ျဖင္႔ မေမ့ၾက။

၂၀၀၂ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလ ရက္တရက္က ေရာမၿမိဳ႕ တေနရာမွာ အသက္၆၀
အရြယ္ခန္႔ ရွိတဲ့ ရီကိုမာတီႏို ဆိုတဲ့ လူႀကီးက အမ်ိဳးသမီး တေယာက္ကို ေန႔လည္စာ စားဖို႔ အလြန္ေကာင္းမြန္တဲ့ စားေသာက္ဆိုင္ တဆိုင္သို႔ ေခၚလာခဲ့သည္၊ ကိစၥကေတာ့ တျခားမဟုတ္ မာတီႏိုဆိုတဲ့ လူၾကီးက အေရးႀကီး
သတင္းတခုကို ေရာင္းဖို႔ ႀကိဳးစားေနျခင္း ျဖစ္သည္၊ အမ်ိဳးသမီးကေတာ့ သတင္းေထာက္ တေယာက္ျဖစ္ၿပီး၊
လူႀကီးက သူမကို ယူေရနီယံ အေျမာက္အမ်ား ေရာင္းခ်တဲ့ ႏိုင္ငံသိလားဟု ေမးလိုက္ ၿပီးေနာက္ ဖိုင္တခုကို
လွမ္းေပးလိုက္သည္၊ လူႀကီး လွမ္းေပးလိုက္တဲ့ ဖိုင္ကို ဖြင့္ၾကည့္လိုက္တဲ့ အခါမွာေတာ့ အမ်ိဳးသမီး
မ်က္လံုးျပဴး သြားခဲ႔ရသည္ ႏိုင္ဂ်ာသမၼတ တန္းဂ်္ က အီရတ္ ႏိုင္ငံကို ယူေရနီယံ တႏွစ္ကို တန္၅၀၀
ေရာင္းဖို႔ သေဘာတူထားတဲ့ စာခ်ဳပ္ မိတၱဴျဖစ္ေနသည္၊ အီတလီ ေထာက္လွမ္းေရး စစ္စမီ လို အဖြဲ႔ေတြက အစ
အဆက္အသြယ္ အလြန္ေကာင္းတဲ့ လူႀကီးက ဘယ္လို ရလာသည္ကို မေျပာ၊ သူလိုခ်င္တာကေတာ
့ ဒီဖိုင္အတြက္ ေဒၚလာ တေသာင္းႏွစ္ေထာင္သာ၊ ဒီလိုနဲ႔ သူ႔အထက္ အယ္ဒီတာကို တင္ျပလိုက္သည္၊
အယ္ဒီတာ ကေနတဆင့္ အီတလီ ဝန္ၾကီးခ်ဳပ္ ဘာလူစကိုနီ ဆီကို ေရာက္သြားေတာ့သည္၊ အေမရိကန္နဲ႔
အထူးရင္းႏွီးသူ မဟာမိတ္ေတြဆိုေတာ့ အီရန္မွာ အထူးဖ်က္အား ေကာင္းတဲ့ လက္နက္ေတြကို
အသဲအသန္ရွာေနတဲ့ အေမရိကန္သမၼတ ေဂ်ာ့ ဒလ်ဴ ဘုရွ္ ဆီကို ထိုဖိုင္ အျမန္ေရာက္သြား ေလေတာ့သည္၊
သံသယေတြ ပိုမိုခိုင္မာ လာေလေတာ့သည္၊ အျခား ေထာက္လွမ္းေရးအဖြဲ႔ေတြ ဆီကလည္း သတင္းက ရၿပီးသား
ျဖစ္ေနသည္၊ နဂိုရ္က ရထားတဲ့ သတင္းေတြထဲမွာ ဒီသတင္းက ပိုခိုင္မာေအာင္ လုပ္ေပးသလို ျဖစ္သြားေတာ႔သည္။

တကယ္ေတာ့ ဒီသတင္းက သတင္းအမွားသာ ျဖစ္သည္၊မာတီႏို က သက္သက္လူလည္
လုပ္ၿပီး သတင္းေရာင္းတာ ျဖစ္သည္၊ ႏိုင္ဂ်ာသမၼတလက္မွတ္ကို တေနရာကေန ကတ္ေက်းနဲ႔ကိုက္ၿပီး
မိတၱဴ ျပန္ဆြဲထားတဲ့ စာခ်ဳပ္အတုႀကီးသာ၊ ဒါမွမဟုတ္လည္း ရမယ္ရွာေနတဲ့ အေမရိကန္ကို မိတ္ေဆြ အီတလီ
က ကူညီလိုက္တာလည္း ျဖစ္ႏိုင္သည္။

အီရန္ျပည္က လွပတဲ့ ေနတန္ လို႔ေခၚတဲ့ ေတာင္တန္းၿမိဳ႕နားမွာ ေျမေအာက္ဥမွင္
တခုရွိသည္ အဲဒီဥမွင္ အတြင္းမွာေတာ့ လ်ိဴ႕ဝွက္ တည္ေဆာက္ထားတဲ့ ႏ်ဴကလီးယား ဓာတ္ေပါင္းဖို
တခုရွိေနတယ္လို႔ တိက်တဲ႔ ေထာက္လွမ္းေရး သတင္းေတြက ဆိုၾကတယ္၊ အဲ့ဒီ ဓာတ္ေပါင္းဖို ကေတာ့
အစၥေရး ရဲ႕ဒိုင္မိုနာ ဓာတ္ေပါင္းဖို လိုဘဲ ေျမေအာက္မွာ တည္ထားၿပီး၊ အလြယ္တကူ ေဝဟင္ ကေန မျမင္ႏိုင္
ဗံုးမႀကဲ ႏိုင္ေအာင္လုပ္ထား ေလသည္၊ ေနတန္ ဓာတ္ေပါင္းဖိုက ဘတ္စကတ္ ေဘာကြင္းသာသာ အခန္းထဲမွာ စင္ထရယ္ျဖဳ႕(စ္) ၃၀၀၀ တပ္ဆင္ထားၿပီး အဲဒီကေန လည္ပတ္ၿပီး ယူေရနီယံ ၂၃၅ ကို ဖမ္းယူႏိုင္သည္၊
ဒီဇိုင္း ကေတာ့ ေအက်ဴ ခန္း ၏ ဒီဇိုင္းျဖစ္သည္ဟု ဆိုကာ ေအက်ဴ ခန္း ကလည္း ဘယ္လို ခိုးလာတာလည္း ဆိုတာ
ဇါတ္လမ္းက ရွိျပန္ေသးသည္၊ ဘာဘဲေျပာေျပာ အီရန္ကလည္း ေခသူမဟုတ္ ကိုယ္ပိုင္ ဒီဇိုင္း အိုင္အာ-တူး ကို
စမ္းသပ္ ထုတ္လုပ္ထားသည္၊ အဲဒီ အီရန္ရဲ႕ ဒီဇိုင္းက ေအက်ဴ ခန္းရဲ႕ ပံုစံထက္ ထက္ဝက္ ပိုငယ္ၿပီး ေလးဆ
ပိုထုတ္လုပ္ႏိုင္အား ရွိသည္ဟု ဆိုသည္၊ ဆံပင္ညွပ္သမား၊ ပန္းပဲဆရာ သားကေနသမၼတ ျဖစ္လာတဲ့
မာမြတ္ အာမက္ ဒီနီဂ်က္ ၾကည့္ရတာေတာ့ ကမာၻႀကီး ဘာေျပာေျပာ ေအးေအးေဆးေဆးပင္.. စစ္ေဆးမဲ႔သူေတြ
စစ္ခ်င္လည္း ျငင္းတဲ့ သူေတြကေတာ့ ျငင္းေနဆဲပင္.. ေနာက္ထပ္ ႏိုင္ငံေတြ အမ်ားႀကီး ရွိပါေသးသည္၊
တခ်ိဳ႕ကေတာ့ ႏ်ဴကလီးယား ဆိုင္ရာ သေဘာတူညီခ်က္ လက္မွတ္ ေရးထိုးထားၾကၿပီး၊ တခ်ိဳ႕ႏုိင္ငံေတြကေတာ့
မထိုးထားၾက၊ ေနာက္ပိုင္း ရုရွား က ႏိုင္ငံေတြ ကြဲထြက္သြားၿပီး ေနာက္မွာ ေဂ်ာ္ဂ်ီယာ၊ ယူကရိန္း စတဲ့ ႏိုင္ငံေတြက
သူ႔တို႔ ဆီမွာထားတဲ့ ႏ်ဴကလီးယား လက္နက္ေတြကို ဖ်က္သိမ္းၿပီး ရုရွားကို ျပန္ပို႔ လိုက္ၾကရသည္။

အဲ့ဒီ ႏ်ဴကလီးယား ထိပ္ဖူးေပါင္း ေသာင္းေက်ာ္ထဲက တခ်ိဳ႕ကို အေမရိကန္ကို ယူေရနီယံ
ေလာင္စာ အျဖစ္ ေျပာင္းလဲ တင္ပို႔ခဲ့ၿပီး၊ အဲဒီ ေလာင္စာေတြကို ဓာတ္ေပါင္းဖိုေတြမွာ သံုးကာ အေမရိကန္ႏိုင္ငံရဲ႕
လွ်ပ္စစ္သံုးစြဲမႈ ၂၀ ရာခိုင္ႏႈန္းကို ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ အထိ မီးေပး ထားႏိုင္သည္ တဲ့၊ ဒီေတာ့ မီး ၁၀ခါဖြင့္လွ်င္
၂ခါက ရုရွား ကလာတဲ့ ႏ်ဴကလီးယား ထိပ္ဖူးေတြက ျဖစ္သည္ဟု ဆိုႏိုင္သည္၊ ယခု စာေရးေနရင္း စာေရးသူ
မီးဖြင့္တာ ၁၀ ခါေလာက္ေတာ့ ရွိေလာက္ၿပီ၊ စိတ္ဝင္စားစရာေတြ ဆက္ေရးလွ်င္ ကမာၻအႏွံ႔က ႏ်ဴထိပ္ဖူးေတြ
မ်ားလာမည္ ကမာၻႀကီးေပၚ၌ အင္အားၿပိဳင္ဆိုင္ရာ သံုးေသာ ဘယ္အခ်ိန္ ၿပီးႏိုင္မည္ မသိေသာ ယူေရနီယံ၏
ံ ဇာတ္လမ္းကို ဒီမွ်သာ ......ံ
( ရန္မ်ိဳး )

Ref: Thakin Nge From MMIT